Về hai xã Bản Hon, Bình Lư (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) một nơi có trên 90% dân số là người Lự sinh sống được chứng kiến chị Lò Thị Nọi nhuộm răng mới cảm nhận vẻ đẹp và giá trị của hàm răng đen mà chị sở hữu.

Nét đặc biệt là ở hàm răng đen ấy là chúng đều tăm tắp, đen bóng như hạt nhãn tạo nên nét đẹp riêng biệt không lẫn với bất cứ tộc người nào. Trải bao công phu, chịu đựng, chuẩn bị kỹ càng, chế biến chất thuốc, kiên nhẫn nhuộm răng láng bóng chị Nọi cũng như bao phụ nữ của dân tộc mình ngoài việc làm đẹp còn là một phần gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc mình.

Câu chuyện của chị Nọi về tục nhuộm răng làm sống dậy ký ức của cái thời nhuộm răng, xăm mình thuở thượng cổ xa xăm nay lại còn lưu lại trong các bản làng dân tộc Lự. Nếu trước kia, tục đeo gươm, xăm mình, để tóc, xâu tai và nhuộm răng phổ biến ở đàn ông Lự giờ thì chỉ giữ lại tục nhuộm răng đen ở chị em phụ nữ, các tục khác nói chung không còn.

Nhuộm răng cũng như người dưới xuôi vẽ tranh sơn mài, trước cần phải có một mặt nền sạch sẽ. Thường trong luôn hai, ba ngày, các chị phải đánh răng, xỉa răng với vỏ cau khô hay than bột trộn với muối sống hầm chín rồi súc miệng với rượu trắng…

Tiếp sau, họ lên rừng lấy cây mẹt, cây xuyến cắt thành từng khúc nhỏ, đem đốt và dùng ống tre chụp lấy khói. Thứ khói này là thuốc nhuộm dùng để chà răng khoảng vài lần trong ngày, nhất là trước khi đi ngủ để có một bộ răng đen bóng. Cũng bởi  quan niệm răng đen mới là răng đẹp nên cô gái Lự nào nhuộm răng đen mới có nhiều chàng trai để ý.

Bản Hon, xã Bình Lư là những nơi có nhiều bản làng vẫn còn ẩn chứa những nét văn hóa đặc sắc của cộng đồng các dân tộc, trong đó ấn tượng nhất là tục nhuộm răng đen. Các giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Lự được giữ gìn như một bảo tàng sống, đang và sẽ trở thành một trong những khám phá lý tưởng của du khách trên hành trình của "vòng cung Tây Bắc"./.