Mỗi người yêu vùng đất mình đến theo cách riêng và với kẻ “nghiện” chè shan tuyết Tà Xùa và táo mèo Xím Vàng như tôi thì dù có đến vùng đất này quanh năm cũng không biết chán, khám phá cả đời cũng chưa hết vẻ đẹp nơi non cao này.

Vẫn lổn nhổn đá hộc ở nhiều đoạn trên cung đường từ Tà Xùa xuống Xím Vàng và lần nào tôi cũng mỏi dừ tay vê ga còn chân phanh thì thường trực đạp trên chiếc xe máy thuê của các bạn người Mông trong vùng. Bù lại, một cảm giác thật phê pha khi di chuyển trong nắng, gió trên cung đường thu vàng lúa chín và trắng bông mây trời. Nhìn sang bên kia quả núi, con đường di chuyển phía trước trông như “dải lụa” vắt ngang non cao trùng điệp và thấy mình, kẻ lữ hành đơn độc thực sự bé nhỏ nơi lưng trời Tây Bắc. 

Gần 30km Tà Xùa - Xím Vàng, thi thoảng có vài điểm ngắm lúa mà giờ có lẽ đã trở thành “sightseeing/đài quan sát” cho dân xê dịch. Nhìn từ đây, cả một trời sương, mây bảng lảng, với những nếp nhà ẩn hiện trong huyền ảo những ngày tháng 9. Không ồn ào như mùa lúa chín ở Mù Cang Chải (Yên Bái) và Hoàng Su Phì (Hà Giang) khi các thửa ruộng “vàng” vây quanh là du khách, ruộng bậc thang ở Xím Vàng bình yên hơn rất nhiều, dù vẻ “lộng lẫy” không thua. Người Mông ở Xím Vàng cũng chỉ trồng một vụ lúa nhưng thu hoạch muộn nhất trong bảng “vàng” lúa chín Tây Bắc, thường bắt đầu từ khoảng giữa tháng 9 dương lịch.

Cư ngụ ở vùng núi cao Xím Vàng từ hàng trăm năm trước, người Mông đã chọn các đỉnh cheo leo, hiểm trở để dựng nhà, lập bản. Hơn 200ha ruộng bậc thang phủ khắp 6 bản Sồng Chống, Xím Vàng, Háng Gò Bua, Cúa Mang, Pá Ổng A, Pá Ổng B mỗi mùa thu sang là nhuốm một màu vàng óng ả. Lúa chín trên khắp các triền đồi trập trùng ngút tầm mắt. Trời đất lúc này cũng như gần nhau hơn, khi từng đám mây trắng lãng du vờn trên đầu bông lúa chín đang rộ sắc, đợi người lên nương. Thêm một mùa lúa chín nữa ở Xím Vàng!