Những ngày cuối năm, tôi lang thang theo các đàn chim trời ở cồn Lu, cồn Ngạn, cồn Xanh giữa vùng đất ngập nước của Vườn quốc gia Xuân Thuỷ (huyện Giao Thuỷ, tỉnh Nam Định) để có một phóng sự ảnh dành cho các birder - những người có thú tiêu khiển đầy tính may rủi là đi xem, đếm chim trời.
Với những ai yêu thích các loài chim hoang dã, vùng đất ngập nước Xuân Thuỷ, khu Ramsar đầu tiên của Việt Nam là một trong 150 điểm ngắm chim lý tưởng. Ramsar Xuân Thuỷ là một bãi bồi lớn, nơi cửa sông Hồng đổ ra biển, cách Hà Nội khoảng 150km về hướng Đông Nam với diện tích 7.100ha.
Phù sa màu mỡ của sông Hồng và biển đã tạo nên một hệ sinh thái bền vững khiến nơi đây trở thành một khu dự trữ thiên nhiên với nhiều sinh cảnh độc đáo của hệ sinh thái đất ngập nước với nhiều động thực vật hoang dã và các loài chim di cư quý hiếm. Giữa mênh mông của vùng đất ngập nước là những cánh chim trời chí chóe bay lên, lượn xuống. Theo điều tra bước đầu của Birdlife International, nơi đây có hơn 219 loài chim thuộc 41 họ 13 bộ. Khu hệ chim ở đây tiêu biểu là các loài bộ hạc, bộ ngỗng, bộ dẽ và bộ sẻ. Có những loài chim quý hiếm được ghi trong sách đỏ quốc tế có mặt ở Xuân Thuỷ như cò thìa, mòng bể cổ ngắn, cò lạo Ấn Độ, choắt mỏ thìa, cò trắng Trung Quốc...
Từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau là khoảng thời gian có hơn 40.000 cá thể chim, di cư từ phương Bắc, châu Âu, châu Á đến Ramsar Xuân Thuỷ tránh rét. Có đến đây mới tận hưởng một cảm giác hồi hộp, háo hức theo “bóng chim tăm cá” giữa những bãi sú, vẹt, đầm lầy..., rồi mãn nguyện như tôi khi may mắn gặp đàn cò thìa (loài chim chỉ còn hơn 1.000 cá thể trên thế giới) đếm được gần 50 con đậu dài trên bờ đìa tôm. Điều thú vị nhất của việc xem chim là những khoảnh khắc hiếm có của chúng. Một chú chim trời ngoài tự nhiên sẽ phô diễn hết những vẻ đẹp của mình, khác hẳn với một con chim bị nhốt trong lồng. Và chính sự tự do đó làm nên những vũ điệu phóng khoáng, rợp trời của những cánh cò trắng, choắt mỏ vàng... khi hoàng hôn buông xuống.
