Mù Cang Chải là một huyện vùng cao của tỉnh Yên Bái, cách Hà Nội hơn 300 km đi theo Quốc lộ 32 về hướng Tây Bắc, đây là điểm đến ưa thích của nhiều du khách. Hàng năm cứ vào khoảng đầu tháng 9 là thời điểm lúa chín, hàng nghìn du khách đến đây để được chiêm ngưỡng những thửa ruộng bậc thang đẹp nhất cả nước. Toàn bộ đồi núi ở Mù Cang Chải nhuộm một màu vàng rực, đây cũng là thời điểm tốt nhất để khám phá cảnh sắc tuyệt đẹp của vùng cao Tây Bắc.

Thị trấn Tú Lệ là địa điểm du lịch không thể bỏ qua khi đến Mù Cang Chải, tới đây bạn sẽ được chiêm ngưỡng những cánh đồng bậc thang trải dài màu vàng chen màu xanh tuyệt đẹp của người dân bản Lìm Thái, Lìm Mông. Qua thị trấn Tú Lệ, từ trên đèo Khau Phạ nhìn xuống là đã thấy những thửa ruộng bậc thang vàng rực lúa chín, đây là địa danh đầu tiên của "Vương Quốc" ruộng bậc thang.

Dưới tầm mắt, từng thửa ruộng bậc thang nối tiếp nhau từ bờ suối, leo lên đồi, nối tiếp núi và những thửa ruộng thoắt ẩn thoắt hiện trong mây. Càng gần đến trung tâm huyện, ruộng càng nhiều với đủ hình thù lạ mắt, có thửa ruộng như lưỡi liềm, có thửa tròn xoe như một chiếc mâm vàng, có thửa lại chảy vòng quang sườn núi nhưng cũng có nơi nhìn như những cánh sóng biển với những bông lúa dập dờn theo gió.

Điều bạn sẽ ngạc nhiên hơn là chủ nhân tạo ra những kỳ quan này không ai khác chính là những người dân tộc H'Mông chăm chỉ. Người H'Mông chiếm 90% dân số ở đây, 8 % là người dân tộc Thái và người Kinh chỉ có 2%. Người Thái lập bản ở vùng đồi thấp, làm lúa nước ở thung lũng. Còn lại mênh mông núi rừng hiểm trở là phần của người H'Mông.

Trên những độ cao gần 2000m,  nơi mà cả trâu, bò không lên được nhưng bằng những nông cụ thô sơ như dao, cuốc... bà con người H'Mông cứ cần cù tạo nên những khoanh ruộng có khi chỉ vài mét vuông hoặc bé hơn nữa. Họ giỏi vượt đèo trèo núi đã biến núi đồi vùng cao này trở thành ngút ngàn ruộng bậc thang. Những thửa ruộng cứ từng cấp, từng cấp ôm theo triền núi, đồi. Khắp 13 xã, thị trấn của Mù Cang Chải chỗ nào cũng có ruộng bậc thang.

Đèo Khau Phạ là một trong tứ đại đỉnh đèo, ngọn đèo vô cùng quanh co hiểm trở và nằm trên những vách núi dựng đứng chênh vênh. Chiều dài đèo khoảng 30km, cao hơn 1200m so với mực nước biển và nằm trong địa phận tỉnh Yên Bái. Đây cũng là điểm phân chia ranh giới giữa huyện Văn Chấn và Mù Cang Chải. Theo tiếng Thái thì Khau Phạ có nghĩa là “sừng trời”, bởi đỉnh đèo cao như một chiếc sừng hiên ngang, vươn thẳng lên trời. Chỉ cần leo tới đỉnh là chúng ta đã chạm vào mây của một cung đèo danh chấn phương Bắc. Từ đỉnh đèo nhìn xuống thung lũng bên dưới, chúng ta sẽ có cảm giác như đang trôi trên tầng mây, giữa bạt ngàn đồng xanh sương sớm.

Chỉ những ngày nắng đẹp thì đứng trên đèo mới nhìn rõ được hết thung lũng phía dưới. Cung đèo Khau Phạ dần bị chinh phục, dọc hai bên đường lên thị trấn Mù Cang Chải dài khoảng 60 km đều là ruộng, ruộng bậc thang trải dài từ đỉnh núi xuống tận khe suối. Từng lớp, từng lớp ruộng nối nhau chạy quanh khe núi, chấm phá thêm là những căn nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa đám ruộng vàng rực. Tuy nhiên, nơi có ruộng đặc sắc nhất vẫn phải kể tới các bản La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Sáng Nhù...

Xã La Pán Tẩn là nơi có nhiều ruộng bậc thang nhất ở Mù Cang Chải với 700 ha. Với những ruộng bậc thang xếp tầng, xếp lớp trải rộng khắp quả đồi, đặc biệt ở đây có ruộng mâm xôi vàng rất nổi tiếng và thu hút du khách tham quan, chụp ảnh. La Pán Tẩn như một điểm cao giữa bốn bề là ruộng, vì thế đứng từ đấy dõi mắt ra bốn phía đều thấy ruộng, xa hơn nữa là những cánh rừng nguyên sinh. Đặc biệt Đồi Mâm Xôi vàng nổi tiếng là hình ảnh biểu tượng của mùa vàng Mù Cang Chải cũng nằm ở xã này.

Xã Chế Cu Nha, một xã của huyện Mù Cang Chải, nằm cách trung tâm huyện khoảng 7km về, đường vào xã này khá dốc và khó đi, gồ ghề và đầy sỏi đá, hứa hẹn đem đến cảm giác hồi hộp và vô cùng mạo hiểm cho người cầm lái. Cứ đi một quãng, thử thách mới lại xuất hiện. Là một trong những danh thắng đẹp bậc nhất tại Yên Bái, ruộng bậc thang xã Chế Cu Nha chính là một trong ba xã thuộc Di tích quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải. Chính vì thế nên không hề ngoa khi bảo rằng ruộng bậc thang xã Chế Cu Nha chính là điểm tham quan nổi tiếng, được rất nhiều người yêu thích đến khám phá.

Đồi Móng Ngựa ở Sáng Nhù cách thị trấn Mù Cang Chải hơn 2 km có những thửa ruộng bậc thang hình bán nguyệt đẹp như tranh vẽ. Mỗi mùa lúa chín nơi này lại thu hút rất đông nhiếp ảnh gia. Tuy nhiên muốn lên được ruộng lúa này du khách phải ngồi xe máy do người dân bản địa cầm lái, con dốc ngược lên đỉnh núi treo leo đầy ổ gà khiến cho người ngồi trên xe chỉ trực văng ra ngoài. Đây cũng là một quốc xe ôm đầy mạo hiểm.

Những thửa ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải không chỉ giúp người dân ở đây có cuộc sống ổn định, đó cũng là nét văn hóa bản địa độc đáo còn giúp Mù Cang Chải trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn. Năm 2007, ruộng bậc thang ở 3 xã La Pán Tẩn, Dế Xu Phình và Chế Cu Nha, thiên đường ruộng bậc thang Việt Nam đã được Nhà nước công nhận Danh thắng quốc gia. Không chỉ vậy, Mù Cang Chải còn được bầu chọn vào top 10 ruộng bậc thang đẹp nhất thế giới.