Cùng với các công trình giao thông quy mô lớn khác như cao tốc Hạ Long - Vân Đồn và Sân bay quốc tế Vân Đồn, hệ thống cảng tàu gồm: Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu; cảng quốc tế Hạ Long; cảng tàu khách Ao Tiên được xem là một trong những hạ tầng chiến lược của tỉnh Quảng Ninh để thực hiện mục tiêu trở thành trung tâm du lịch biển đẳng cấp quốc tế trong khu vực.

Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu - Trung tâm đón tàu du lịch hiện đại của vịnh Hạ Long

Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu nằm trên đảo Tuần Châu là cảng tàu du lịch chuyên biệt lớn nhất cả nước, giữ vai trò đầu mối trung tâm trong tổ chức tham quan vịnh Hạ Long và đón các tuyến tàu du lịch biển quốc tế đến Quảng Ninh.

Cảng do Tập đoàn Tuần Châu đầu tư xây dựng với tổng mức đầu tư trên 2.000 tỷ đồng, được triển khai theo mô hình xã hội hóa hạ tầng du lịch. Dự án được khởi công từ năm 2015 và chính thức đưa vào khai thác năm 2018, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc chuyên nghiệp hóa hoạt động vận tải và du lịch đường thủy tại vịnh Hạ Long.

Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu được xây dựng trên diện tích hàng chục hec-ta, sở hữu hệ thống cầu cảng dài, đồng bộ, có khả năng tiếp nhận cùng lúc hàng trăm tàu du lịch, bao gồm tàu tham quan trong ngày, tàu lưu trú qua đêm và tàu biển quốc tế cỡ lớn. Khu nhà ga hành khách được thiết kế hiện đại, đáp ứng các tiêu chuẩn về kiểm soát vé, an ninh, phòng cháy chữa cháy và dịch vụ hỗ trợ du khách.

Từ khi đi vào hoạt động, cảng Tuần Châu đã trở thành điểm xuất phát duy nhất của các tuyến tham quan vịnh Hạ Long theo quy hoạch của tỉnh Quảng Ninh, chấm dứt tình trạng tàu thuyền hoạt động phân tán tại nhiều bến nhỏ trước đây. Việc tập trung toàn bộ tàu du lịch về một đầu mối đã góp phần giảm áp lực lên vùng lõi di sản, nâng cao công tác quản lý, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn giao thông đường thủy.

Không chỉ phục vụ khách nội địa, cảng còn là điểm đón các tàu du lịch quốc tế, kết nối Hạ Long với các hành trình biển trong khu vực và thế giới. Hệ thống hạ tầng đồng bộ cùng các dịch vụ hậu cần, du lịch, giải trí tại Khu du lịch Tuần Châu đã tạo thành một quần thể hoàn chỉnh, nâng cao sức cạnh tranh của du lịch Quảng Ninh.

Với quy mô hiện đại và tổng mức đầu tư lớn, Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu được xác định là hạ tầng chiến lược, đóng vai trò then chốt trong mục tiêu phát triển du lịch bền vững, từng bước đưa Hạ Long trở thành trung tâm du lịch biển quốc tế của miền Bắc và cả nước.

Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long - “Cửa ngõ” đón tàu du lịch hạng sang của vịnh di sản

Tọa lạc tại trung tâm Bãi Cháy, gần tổ hợp Sun World Halong, đây là công trình giao thông bến cảng cấp đặc biệt và là cảng tàu khách du lịch quốc tế chuyên biệt đầu tiên của Việt Nam. Cảng tàu khách gồm hai khu vực: Cảng quốc tế đón các tàu lớn, du thuyền quốc tế siêu sang và Cảng nội địa đón tàu đi thăm Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long.

Đặc biệt, nhà ga Cảng tàu khách rộng 4.500m2 gồm 3 tầng được thiết kế bởi “Top 5 kiến trúc sư hàng đầu thế giới” - Bill Bensley, mang tới cho du khách những trải nghiệm về văn hóa, ẩm thực, mua sắm chất lượng cao trong thời gian chờ mua vé thăm vịnh.

Cảng quốc tế Hạ Long được chính thức đưa vào khai thác từ cuối năm 2018 - đầu 2019, với tổng vốn đầu tư khoảng 1.032 tỷ đồng (tương đương khoảng 47 triệu USD) từ Sun Group, nằm trong chuỗi dự án hạ tầng trọng điểm phục vụ phát triển du lịch của tỉnh Quảng Ninh.

Cảng quốc tế Hạ Long có thể tiếp nhận đồng thời hai tàu siêu lớn với tải trọng tới 225.000 GRT, cùng lúc xử lý lượng hành khách - thủy thủ đoàn lên tới hơn 8.400 người. Đây là bước tiến lớn so với việc các tàu du lịch trước kia phải cập bến tại các cầu cảng nhỏ không chuyên biệt, góp phần xóa bỏ “điểm nghẽn” trong thu hút du khách đường biển tại khu vực.

Tính đến hết tháng 10/2025, cảng tàu khách quốc tế Hạ Long đã đón 44 chuyến tàu biển quốc tế, tổng lượng khách đạt 56.647 lượt, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Du khách chủ yếu đến từ châu Âu, Mỹ và Trung Quốc, phản ánh đà phục hồi mạnh mẽ của phân khúc du lịch hạng sang.

Với vị trí thuận lợi, hạ tầng hiện đại, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long đang trở thành một trong những cảng cập bến được yêu thích nhất của các hãng tàu hàng đầu thế giới. Đặc biệt, năm 2025, Quảng Ninh đã đón hai siêu du thuyền Westerdam (quốc tịch Hà Lan) và Star Voyager (quốc tịch Bahamas).

Dự kiến, trong tháng 11, cảng tàu sẽ đón 10 chuyến tàu quốc tế và tính đến hết năm, tổng số lượng chuyến tàu cập cảng sẽ nâng lên 23 chuyến, mang theo khoảng 32.000 lượt khách, nâng tổng lượng khách tàu biển quốc tế năm 2025 lên gần 90.000 lượt khách. Dự kiến năm 2026, cảng tàu sẽ đón hơn 60 chuyến tàu quốc tế.

Kể từ khi chính thức đi vào hoạt động năm 2018, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long đã đón 209 chuyến tàu biển hạng sang, phục vụ gần 280.000 lượt khách quốc tế, góp phần nâng tầm vị thế của du lịch tàu biển Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Cảng tàu khách Ao Tiên - Cửa ngõ hiện đại kết nối đất liền với các đảo trên vịnh Bái Tử Long

Cảng tàu khách Ao Tiên, tọa lạc tại đặc khu Vân Đồn, đang từng bước khẳng định vai trò là đầu mối giao thông đường thủy quan trọng bậc nhất của tỉnh Quảng Ninh. Với quy mô hiện đại, đồng bộ, cảng Ao Tiên không chỉ góp phần giảm tải cho các bến tàu cũ mà còn mở ra không gian phát triển mới cho du lịch biển đảo khu vực Đông Bắc.

Từ cảng, hành khách có thể dễ dàng di chuyển tới các điểm đến nổi tiếng như vịnh Bái Tử Long, đảo Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, Bản Sen… Cảng cũng kết nối trực tiếp với hệ thống giao thông huyết mạch như cao tốc Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái và Sân bay quốc tế Vân Đồn, tạo nên mạng lưới liên hoàn đường bộ - đường thủy - hàng không.

Dự án Cảng tàu khách Ao Tiên được đầu tư với tổng mức vốn khoảng trên 600 tỷ đồng, do Ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh làm chủ đầu tư. Công trình được khởi công giai đoạn 1 vào năm 2020 và chính thức đưa vào khai thác từ năm 2023.

Cảng được xây dựng trên diện tích hàng chục hecta, bao gồm hệ thống cầu cảng, bến cập tàu, khu nhà chờ hành khách, bãi đỗ xe, khu dịch vụ hậu cần và các hạng mục kỹ thuật phụ trợ. Cảng có khả năng tiếp nhận đồng thời nhiều tàu cao tốc, tàu du lịch sức chở lớn, đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng nghìn lượt khách mỗi ngày, đặc biệt trong mùa cao điểm du lịch.

Việc đưa Cảng Ao Tiên vào hoạt động đã tạo bước chuyển rõ rệt trong tổ chức vận tải hành khách ra các đảo của Vân Đồn. Thay vì phải đi từ các bến nhỏ, phân tán và điều kiện hạ tầng hạn chế, toàn bộ hoạt động tàu khách tuyến đảo từng bước được quy hoạch tập trung về Ao Tiên, giúp nâng cao mức độ an toàn, văn minh và chuyên nghiệp./.