Cúc cam mọc tự nhiên chứ không được người dân địa phương trồng trên những thửa ruộng sau khi thu hoạch đợt tháng 9, cúc cam mang sức sống mãnh liệt, tự mọc và phát triển trên đất đá khô cằn.
Hoa nở, tràn ngập khắp thung lũng, vươn thân mình mảnh khảnh lên trời, cùng nắng, hoa càng thêm đẹp.
Hoa cúc có nhiều loại, loài hoa đơn sơ, bình dị ấy là biểu tượng cho mùa thu, cúc cam là hình ảnh của "người tình mùa thu" Hà Giang. Cúc cam cứng cỏi sinh trưởng trong điều kiện khó khăn nhất - vùng đất chỉ có đá và đá nhưng vẫn vươn lên làm đẹp cho chốn sơn cước với sắc cam đỏ rực rỡ. Phải chăng cúc cam cũng là hình ảnh người dân miền cao nguyên đá tảo tần, một nắng hai sương?
Hoa cúc cam đặc trưng rẻo cao, mọc thành bụi, cánh mỏng manh đung đưa trong gió, e thẹn, duyên dáng như những cô gái H'mông xinh đẹp.
Cúc cam điểm tô cho những con đường ngoằn ngòeo xuyên núi xuyên rừng thêm "tình" thêm thơ.
Từ Phó Cáo, Phó Bảng, lên thị trấn Đồng Văn, dưới chân đèo Mã Pí Lèng, đến đường về Mèo Vạc, Sơn Vĩ, Khau Vai, bạn sẽ bắt gặp hàng loạt vạt hoa cúc dại nở rộ. Đặc biệt ở con đường đi xuyên trong thung lũng Sà Phìn lên cột cờ cực Bắc Lũng Cú, loài hoa cúc cam mọc rất nhiều.
Loài hoa cứng cỏi, màu sắc hoa cho dù đã tàn vẫn giữ nguyên sắc cam ửng đỏ, cành hoa khi hái đem về cũng không bị dập nát, như chính những con người tần tảo một nắng hai sương của miền đất nhiều khó khăn này.
Giữa cái nắng hanh hao cuối thu, cúc dại nở nụ cười rạng rỡ nhất, trước khi đông sang, gió lạnh kéo về.
Trong ánh nắng ấm áp cùng làn gió se lạnh, giữa bầu trời xanh lồng lộng và những dãy núi đá tai mèo đen nhóng nhánh, sừng sững giữa trời, hoa cúc dại khiến cảnh sắc Hà Giang đẹp đến nao lòng, khiến người đi đường không thể không dừng lại một chút, thả hồn mình với hoa.
Nhiều khách du lịch ghi lại hình ảnh về loài hoa bình dị này.
Tháng 10 này, ta lại có hẹn với Hà Giang vào mùa cúc cam đẹp nao lòng!